راوی: مهدی کاسی
بنا بر گزارش عهدواره هنر و رسانه جنگل؛ مهدی کاسی فعال فرهنگی و پژوهشگر، در گفت‌وگو با ما گفت: «تقریباً تمام ایران در جنگ اول و دوم روس از آنها شکست می‌خورند. تنها نقطه‌ای از تاریخ که گیلانی‌ها روس‌ها را شکست می‌دهند «نبرد پیله داربُن» است. نهضت جنگل بخشی از فضای غیرت و حمیت را احیا می‌کند.»
در میانه جنگ‌های مرحله اول ایران و روسیه در اوایل عصر قاجار، سپاه روسیه به گیلان هجوم آورد. آنها در آستانه حمله به رشت به سال (۱۲۲۰ قمری/1184 خورشیدی/1805 میلادی) در پیله داربن در اطراف پیربازار از گیلانیان شکست‌خورده و عقب‌نشینی کردند. روس‌ها می‌خواستند با تصرف گیلان از طریق پیربازار که در آن زمان آبراه متصل‌کننده رشت و انزلی بود، گیلان را هم مانند قفقاز به ضمائم جنگی خود اضافه کنند. مردم گیلان «سرهنگ شفت روسی» را وادار به عقب‌نشینی کردند.
مردم گیلان با یک‌دست شمشیر و با دست دیگر قرآن حمل می‌کردند و کفن‌پوشان از حاکم گیلان «میرزا موسی فرزند میرزا محمدرضای گیلانی» خواستند که آنها را مسلح کند. در این جنگ روس‌ها شکست می‌خورند و بالغ بر ۱۰۰۰ نظامی روس قتل‌عام می‌شوند. جنگ پیله داربن در زمان جنگ‌های معروف ایران – روسیه بود که سرانجام در سال ۱۸۱۳ میلادی منجر به عقد عهدنامه ننگین گلستان شد.
محوطه‌ای که اوج درگیری و جنگ در آن صورت‌گرفته در کنار جاده پیربازار به رشت در زیر درختی تنومند بود و بعد از آن جنگ این منطقه تبدیل به روستای پیله داربن شده و احتمالاً شهدای گیلانی این جنگ نیز در جوار آن مدفون شده‌اند. این جنگ ۱۰۹ سال قبل از شروع نهضت جنگل به وقوع پیوسته بود.
در فرهنگ گیلان از نبرد پیله داربن به‌عنوان «جنگ گرده‌داری» یاد می‌شود که مایه مباهات گیلانیان است.
بخش‌هایی از گفته‌های «مهدی کاسی» راوی جنگل را درباره این موضوع با هم می‌بینیم.
انتهای پیام/
