بنا بر گزارش عهدواره هنر و رسانه جنگل؛ از اوایل بهار سال ۱۳۰۰ خورشیدی آمدن حیدر عمو اوغلی به طور جدی بر سر زبان‌ها افتاد. به گفته محمدعلی گیلک همین امر موجب شد تا احسان الله خان و خالو قربان برای عقد اتحاد با جنگلی‌ها هر چه زودتر و قبل از رسیدن حیدرخان پیش‌دستی کرده و دست دوستی جنگلی‌ها را بفشارند. در این بخش روایت، اتحاد جنگلی‌های سابق و جدید در کنار میرزا و حید خان عمواوغلی را با هم می‌خوانیم.

ناصر عظیمی دوبخشری در کتاب «جنبشی که به انقلاب تبدیل شد؛ از مبارزه علیه اشغالگران تا تأسیس جمهوری در گیلان»، می‌نویسد: «در اواسط فروردین ۱۳۰۰ خورشیدی بین این دو گروه از جنگلی‌های سابق اتحاد مجدد رسمی برقرار شد. شوق این اتحاد موجب انتشار اعلانی احساسی از جانب احسان و خالو قربان شد که در بخشی از آن آمده بود:

ما با رفقای عزیز خودمان رفیق میرزاکوچک و سایرین اصلاح کردیم.

دشمن آتش پرست باد پیما را بگوی

خاک بر سرکن که آب رفته باز آمد به جوی

تفرقه انقلابیون که دوش‌به‌دوش دشت، صحرا ،جنگل، کوه، تپه ماهورها را از خون فدائیان حقیقی و جانبازان معنوی برای استرداد حقوق مغضوبه ملت مظلوم ایران رنگین کرده بود، مرتفع شد. نخستین روز اتحاد شروع گردید. یقین است این اتفاق، مادر وطن را از نگرانی بیرون آورده، ایران پیر را زودتر به سعادت نزدیک می‌کند. این وحدت نه تنها دشمن انسانیت انگلیس و انگلیس‌پرستان شاه و شاه‌پرستان و سیدضیاء خائن را متزلزل کرده و روز زوال آنان را وعده می‌دهد، بلکه زودتر ملت ایران را از سرچشمه خوشگوار آزادی سیراب می‌سازد.

ما متحديم!

و به نام اتحاد عموم ایران را به انقلاب و برادری دعوت می‌کنیم. پاینده باد اتحاد، برقرار باد انقلاب جاوید باد ملت ایران!

احسان _قربان (به نقل از گیلک ۱۳۷۱ :۵۸۵)

چنان‌که از متن شاعرانه این اطلاعیه پیداست. احسان‌الله خان و دولت او پس از دشمنی‌های عمیقی که در رشت و قلمرو حکومتش در مدت جدایی از کوچک خان از طرف توده‌های مردم احساس می‌کرد تا چه اندازه از این اتحاد خوشحال و به آن جنبه تبلیغاتی داده است. با این حال و با وجود اعلام اتحادی که بین دولت مستقر در مرکز و شرق گیلان به رهبری احسان الله خان و حاکمیت در غرب گیلان به رهبری کوچک خان پدید آمد و در اعلان بالا منعکس است این اتحاد به وحدتی سازمانی تبدیل نشد و حتی به انتشار اعلامیه‌ای رسمی با امضای واحد نینجامید و در نتیجه دوگانگی قلمرو و سیاست به قوت خود در انقلاب جنگل باقی ماند.[۱]

منبع

ناصر عظیمی دو بخشری‏. جنبشی که به انقلاب تبدیل شد از مبارزه علیه اشغالگران تا تاسیس جمهوری در گیلان. رشت: انتشارات سپیدرود به سفارش حوزه هنری گیلان، ۱۳۹۹.

[۱] ‏همان، ۲۸۱ـ۲۸۲.

انتهای پیام/